To DeFi ή αλλιώς Decentralized Finance είναι εδώ και απειλεί να αλλάξει τον κόσμο όπως τον ξέρουμε σήμερα. Έρχεται να προσφέρει πρόσβαση σε στιγμιαία δάνεια με χαμηλά επιτόκια, σε διαδικτυακές πληρωμές χωρίς κόστος συναλλαγής, σε P2P ασφαλίσεις, σε αποκεντρωμένες ταυτότητες, σε αποκεντρωμένα χρηματιστήρια (DEXes) χωρίς ενδιάμεσους και χωρίς κόστος προμηθειών. Είναι δύσκολο να βρεις έναν κλάδο του ‘οικονομικού γίγνεσθαι’ που δεν θα αλλάξει οριστικά και αμετάκλητα από το DeFi. Δυστυχώς η Ελλάδα κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα, αγνοεί προκλητικά τις τεχνολογικές εξελίξεις, μέχρι που αυτές να την προσπεράσουν...

Ο παρόν οδηγός DeFi καλύπτει τις σημαντικότερες κατηγορίες του νέου αυτού οικοσυστήματος και στοχεύει να χτυπήσει το καμπανάκι κινδύνου σε όλες τις Ελληνικές Επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού κλάδου. Αλλά και να υποδείξει μια τεράστια ευκαιρία για την χώρα να βγει μπροστά, έστω για μια φορά. Πως θα το κάνει αυτό; Μα φυσικά με φορολογικά κίνητρα για την προσέγγιση startups αλλά και με την στόχευση και την υποστήριξη DeFi τεχνοβλαστών σε επίπεδο προγραμμάτων χρηματοδότησης, τύπου ΕΣΠΑ.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. Εισαγωγή στο DeFi
2. Σταθερά Ψηφιακά Νομίσματα (Stablecoins)
3. Υπηρεσίες Πληρωμών
4. Αποκεντρωμένος Δανεισμός
5. Ψηφιακός Τοκισμός (Staking)
6. Αποκεντρωμένη ασφάλιση
7. Αποκεντρωμένα Χρματιστήρια (DEXes)
8. Αποκεντρωμένη Ταυτότητα
9. Κορυφαίες Πλατφόρμες Δημιουργίας DeFi Εφαρμογών

 

(1) Τι είναι η Decentralized Finance (DeFi);

Το DeFi σημαίνει Decentralized Finance και αναφέρεται σε ένα χρηματοοικονομικό οικοσύστημα που βασίζεται στην τεχνολογία blockchain. Η τεχνολογία blockchain έγινε γνωστή παγκοσμίως μέσα από το ψηφιακό νόμισμα Bitcoin. Αυτό που αγνοούν οι περισσότεροι είναι ότι τα ψηφιακά νομίσματα δεν αποτελούν παρά μόνο μια μικρή εφαρμογή από ότι σημαίνει blockchain. To Bitcoin και τα άλλα ψηφιακά νομίσματα είναι απλώς και μόνο η κορυφή του παγόβουνου, η κορυφή που είναι ορατή. Οι περισσότερες εφαρμογές DeFi είναι κατασκευασμένες πάνω στην πλατφόρμα Ethereum, αλλά υπάρχουν και άλλα πρωτόκολλα που χρησιμοποιούνται στις DeFi εφαρμογές (περισσότερα για τις πλατφόρμες στο τέλος του οδηγού).

Όραμα:

Το DeFi στοχεύει να δημιουργήσει ένα ανοιχτό και διαφανές οικονομικό περιβάλλον που είναι διαθέσιμο σε όλους χωρίς κεντρικό έλεγχο και χωρίς ενδιάμεσους. Το DeFi περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία χρηματοοικονομικών εφαρμογών όπως πληρωμές, δανεισμός, τοκισμός, ασφάλιση και συναλλαγές μέσω αποκεντρωμένων χρηματιστηρίων. Αυτές οι εφαρμογές είναι διαθέσιμες ήδη από σήμερα σε όλους μέσω της χρήσης αποκεντρωμένων δικτύων blockchain και έξυπνων συμβολαίων (smart contracts).

Βασικές Αρχές DeFi:

• Εφαρμογές ‘χτισμένες’ στην κορυφή ενός δικτύου Blockchain (κυρίως του Ethereum)
• Έλλειψη κεντρικού ελέγχου και ενδιαμέσων
• Ανοιχτή τεχνολογία, διαθέσιμη σε όλους
• Χρήση αυτοματισμού και σημαντική μείωση κόστους μέσω έξυπνων συμβολαίων (smart contracts)
• Εκμετάλλευση της δυνατότητας σύνθεσης της τεχνολογίας blockchain (η σύνθεση διαφορετικών πρωτοκόλλων μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία αμέτρητων νέων υπηρεσιών)

 

 

Συνθετικότητα Υπηρεσιών:

Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό των εφαρμογών DeFi είναι η δυνατότητα σύνθεσης διαφορετικών πρωτοκόλλων για τη δημιουργία νέων υπηρεσιών. Στο backend, τα πρωτόκολλα DeFi λειτουργούν ως βιβλιοθήκη λογισμικού, επιτρέποντας τη σύνδεση διαφορετικών έξυπνων συμβολαίων, δημιουργώντας έτσι νέες εφαρμογές. Σε αυτό το σημείο, πρέπει να αναφέρουμε το project Chainlink (LINK) που μέσω ενός συστήματος data-oracle για την επιβεβαίωση των δεδομένων υπόσχεται ασφάλεια και αξιοπιστία σε ολόκληρη τη διαδικασία. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμο για τη σύνθεση των εφαρμογών DeFi μειώνοντας τις ευπάθειες ασφαλείας και αντιμετωπίζοντας την διαδικτυακή απάτη μέσω hacking.

Εικόνα: Μερικές μόνο από τις εφαρμογές DeFi που είναι ήδη σήμερα διαθέσιμες!

 

Βασικές Κατηγορίες του DeFi

Το Decentralized Finance περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές κατηγορίες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Εμείς θα επικεντρωθούμε σε αυτές που υπάρχουν και χρησιμοποιούνται ήδη σήμερα.

 

(2) Σταθερά Ψηφιακά Νομίσματα (Stablecoins) (περιεχόμενα)

Τα Stablecoins είναι ψηφιακά νομίσματα με βάση την τεχνολογία blockchain. Ωστόσο, σε αντίθεση με το Bitcoin ένα Stablecoin συνδέεται με ένα Εθνικό Νόμισμα όπως το δολάριο ΗΠΑ ή το Ευρώ. Η σύνδεση με ένα Εθνικό Νόμισμα σημαίνει ότι η σχέση ανταλλαγής είναι σταθερή στο 1 Stablecoin για 1 δολάριο ή 1 ευρώ. Αυτή την στιγμή, τα Stablecoins κάνουν πάταγο στην Ασία όπου Κινέζοι εργάτες τα χρησιμοποιούν για να στέλνουν χρήματα σε συγγενικά του πρόσωπα στην Κίνα χωρίς να πληρώνουν προμήθεια και συναλλαγματικό κόστος.

Τα Stablecoins χωρίζονται σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες:

(i) Σταθερά νομίσματα καλυμμένα από εθνικά νομίσματα (υποστηρίζονται από τα ισοδύναμα αποθεματικά εθνικού νομίσματος, ως αναφέρεται παραπάνω)

• Βασικά Project: True USD (TUSD), Tether (USDT), USD Coin (USDC)

(ii) Crypto-stablecoins, που καλύπτονται από αποθεματικά κρυπτονομισμάτων, αντί εθνικών νομισμάτων

• Βασικά Project: Multi-Collateral DAI (καλύπτεται από Ethereum και ERC-20 tokens)

(iii) Σταθερά νομίσματα με κάλυψη εμπορευμάτων, υποστηριζόμενα από χρηματοοικονομικά προϊόντα κυρίως χρυσού

• Βασικά Project: Paxos Gold, HelloGold, Tether Gold

(iv) Μη εξασφαλισμένα Stablecoins, που δεν καλύπτονται από κάποιο αποθεματικό και βασίζονται σε έξυπνα συμβόλαια και αλγόριθμους για τη διατήρηση της ισορροπίας των τιμών

• Βασικά Project: Terra.money

 

(3) Υπηρεσίες Πληρωμών (περιεχόμενα) 

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Global Findex της Παγκόσμιας Τράπεζας, υπάρχουν περίπου 1,7 δισεκατομμύρια ενήλικες που παραμένουν χωρίς τραπεζικό λογαριασμό (στοιχεία 2017).

Οι υπηρεσίες πληρωμών μέσω DeFi στοχεύουν στη δημιουργία ενός ανοιχτού οικοσυστήματος πληρωμών χωρίς κεντρικό έλεγχο και χωρίς την ανάγκη τραπεζικού λογαριασμού. Οι αποκεντρωμένες υπηρεσίες πληρωμών είναι πολύ ελπιδοφόρες για τους πληθυσμούς της γης χωρίς πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες. 

Βασικά Project:

• BitPay -Διευκολύνει τις πληρωμές μέσω ιστότοπων, email κ.λπ.
• Crypto.com -Αποδοχή πληρωμών κρυπτογράφησης σε οποιονδήποτε ιστότοπο
• Lightning Network -Αυτό είναι ένα δημοφιλές (Layer-2) πρωτόκολλο βασισμένο στο Bitcoin που στοχεύει στη διευκόλυνση των μίκρο-συναλλαγών του δικτύου Bitcoin

 

(4) Αποκεντρωμένος Δανεισμός (περιεχόμενα) 

Στον νέο κόσμο του DeFi, ο καθένας μπορεί να δανείσει ή να δανειστεί χρήματα χωρίς την ανάγκη τραπεζικού λογαριασμού. Τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία του καθενός χρησιμοποιούνται ως εγγύηση σε περίπτωση αθέτησης πληρωμών. Το MakerDAO και το Compound είναι τα πιο σημαντικά project αυτής της κατηγορίας. Το DeFi προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στους δανειστές και τους δανειολήπτες έναντι των παραδοσιακών τραπεζών, όπως:

-Άμεσες συναλλαγές, χωρίς τεκμηρίωση εγγράφων

-Εκμηδένιση της γραφειοκρατίας, καθώς δεν χρειάζεται καμία έγκριση

-Πλήρης διαφάνεια και ίσοι όροι για όλους τους συμμετέχοντες

-Διατίθεται χωρίς διακρίσεις, σε οποιονδήποτε άνθρωπο στον πλανήτη, χωρίς την ανάγκη απόδειξης της πιστοληπτικής του ικανότητας (credit score)

-Χαμηλότερο κόστος για δανειολήπτες και δανειστές, καθώς δεν υπάρχουν πουθενά μεσάζοντες

-Χωρίς την ανάγκη φυσικών εξασφαλίσεων, αποκλειστικά μόνο με ψηφιακές εξασφαλίσεις

Βασικά Project:

• Το DAI, λειτουργεί με ψηφιακά νομίσματα όπως το DAI, ETH και MakerDAO. Το επιτόκιο είναι μεταβλητό. Η απαίτηση εξασφάλισης είναι 150% και η ποινή εκκαθάρισης είναι 13%
• Το Compound, βασίζεται στο Ethereum και χρησιμοποιεί μια διαδικασία αλγόριθμου προσδιορισμού των επιτοκίων με βάση την προσφορά και τη ζήτηση. Το project λειτουργεί με ψηφιακά νομίσματα όπως το DAI, ETH, ZRX, REP και BAT. Τα επιτόκια είναι μεταβλητά. Η Απαίτηση Ασφάλειας είναι 150% και η ποινή εκκαθάρισης είναι 5%
• Atomic Loans, πρωτόκολλο του επιτρέπει στους δανειολήπτες να κλειδώσουν εύκολα το Bitcoin τους ως εγγύηση και να δανειστούν σταθερά νομίσματα με βάση το Ethereum USD (ισοδύναμο του δολαρίου ΗΠΑ)

 

(5) Ψηφιακός Τοκισμός (Staking) (περιεχόμενα) 

Το Staking είναι παρόμοιο με το να κερδίζετε τόκους μέσω ενός λογαριασμού ταμιευτηρίου σε μια εμπορική τράπεζα. Ωστόσο, περιλαμβάνει μια διαφορετική διαδικασία χωρίς τραπεζικό λογαριασμό. Προς το παρόν, η διαδικασία αυτή αφορά μόνο τους επικυρωτές (validators) ενός έργου κρυπτογράφησης που σε αντάλλαγμα, επιβραβεύονται με την λήψη τόκων.

Βασικά Project:

• StakeWithUs -Πρωτόκολλα PoS
• Figment Networks –Staking με αντικείμενο τις διαδικτυακές εφαρμογές
• Dokia Capital -Yπηρεσία Staking για θεσμικούς επενδυτές

 

(6) Αποκεντρωμένες Ασφαλιστικές Υπηρεσίες (περιεχόμενα)

Η DeFi δημιουργεί νέες ευκαιρίες και νέα δεδομένα στον ασφαλιστικό κλάδο. Για παράδειγμα, η εισαγωγή της ασφάλισης Peer-to-Peer. Η ασφάλιση P2P λειτουργεί ως ένα ανθρωποκεντρικό δίκτυο κατανομής κινδύνων. Δηλαδή μια ομάδα ανθρώπων ενώνεται μαζί για να ασφαλιστεί έναντι ενός κοινού κινδύνου, χωρίς την συμμετοχή ασφαλιστικής εταιρίας. Η ασφάλιση στο blockchain προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στους πελάτες:

-Γρήγορες συναλλαγές με την εξάλειψη της γραφειοκρατίας

-Αυτόματες πληρωμές μέσω έξυπνων συμβολαίων (event-based smart contract)

-Δεν υπάρχει ανάγκη για μεσάζοντες (σημαντική μείωση του κόστους)

-Κατανομή κινδύνου μεταξύ όλων των συμμετεχόντων (ελάχιστα ασφάλιστρα)

-Πλήρης διαφάνεια και ίσοι όροι για όλους τους ασφαλισθέντες

-Δημιουργία εντελώς νέων ασφαλιστικών υπηρεσιών (παραμετρική ασφάλιση, μίκρο-ασφάλιση, P2P ασφάλιση, κτλ)

Έργα :

• Etherisc -Ένα αποκεντρωμένο πρωτόκολλο ασφάλισης για τη δημιουργία συλλογικών λύσεων μεταφοράς κινδύνων
• VouchForMe -Περιλαμβάνει την ασφάλιση αυτοκινήτου και την προστασία εισοδήματος
• Nexus Mutual -Καλύπτοντας συμβάντα hacking στα δίκτυα blockchain (π.χ. το DAO hack)
• Opyn -Προστατέψτε τις καταθέσεις DeFi και αντισταθμίστε τον κίνδυνο ETH

 

(7) Αποκεντρωμένα Χρηματιστήρια (DEXes) (περιεχόμενα)

Ένα Αποκεντρωμένο Χρηματιστήριο (DEX) παρέχει τη δυνατότητα ανταλλαγής ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων χωρίς την ανάγκη λογαριασμού συναλλαγών ή μεσάζοντος. Κάθε συναλλαγή πραγματοποιείται απευθείας μεταξύ των πορτοφολιών (blockcκhain wallets) των χρηστών. Ένα έξυπνο συμβόλαιο (smart contract) επιτρέπει την αυτόματη αντιστοίχιση της προσφοράς και ζήτησης (αγοραστές / πωλητές). Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα για εκείνους τους επενδυτές που θα χρησιμοποιούν ένα DEX:

-Χωρίς μεσάζοντες (χαμηλότερες χρεώσεις από τις παραδοσιακές κεντρικές συναλλαγές)

-Ελαχιστοποίηση των spreads (διαφορά τιμής αγοράς/πώλησης) των συναλλαγών

-Επιτρέπει την αληθινή ανωνυμία των συναλλαγών

-Επιτρέπει την έκδοση απεριόριστου αριθμού ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων (συνθετικά ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία κ.λπ.)

-Επιτρέπει την εισαγωγή προσαρμόσιμων (custom) παραμέτρων στη διαδικασία διαπραγμάτευσης

Βασικά Project:

• Augur -Ένα πρωτόκολλο peer-to-peer που επιτρέπει σε οποιονδήποτε να δημιουργήσει μια αγορά γύρω από το αποτέλεσμα οποιουδήποτε πραγματικού γεγονότος
• Ox -Ένα ανοιχτό πρωτόκολλο που επιτρέπει την ανταλλαγή περιουσιακών στοιχείων
• DEX AG -Μια διεπαφή συναλλαγών που συγκρίνει και παρακολουθεί την καλύτερη τιμή από 11 διαφορετικά αποκεντρωμένα χρηματιστήρια
• dYdX -Μια πλατφόρμα συναλλαγών στο Ethereum
• Πρωτόκολλο Gnosis -Επιτρέπει σε οποιονδήποτε να προσθέσει οποιοδήποτε ψηφιακό προϊόν συναλλαγών
• Kyber -Συγκεντρώνει ρευστότητα για οποιαδήποτε εφαρμογή DeFi
• Synthetix -Μια αποκεντρωμένη πλατφόρμα στο Ethereum για τη δημιουργία Synths (ψηφιακά στοιχεία που παρακολουθούν την αξία των πραγματικών περιουσιακών στοιχείων)
• Uniswap -Ένα πρωτόκολλο στο Ethereum που χρησιμοποιεί ομάδες ρευστότητας (liquidity pools) αντί για βιβλία εντολών (order book)

 

(8) Αποκεντρωμένη Ταυτότητα (περιεχόμενα)

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, σε όλο τον κόσμο, υπάρχουν περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο άτομα χωρίς Εθνική Ταυτότητα. Σε φτωχές χώρες, 1 στις 2 γυναίκες δεν έχει ταυτότητα, περιορίζοντας έτσι την πρόσβαση τους σε βασικές οικονομικές και πολιτικές δραστηριότητες. Ωστόσο, πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους έχουν πρόσβαση σε ένα φθηνό smartphone. Επομένως, μια αποκεντρωμένη ταυτότητα μπορεί να διαδραματίσει ένα εξαιρετικά σημαντικό κοινωνικό ρόλο σε αυτές τις υποανάπτυκτες χώρες.

Βασικά Project:

• Selfkey.org

• Identity.com

• Civic.com

• Bloom.com

 

 

(9) Κορυφαίες Πλατφόρμες Ανάπτυξης DeFi Εφαρμογών (περιεχόμενα)

Το οικονομικά σύμπαν του DeFi χρειάζεται ένα πλαίσιο blockchain για να λειτουργήσει. Το Ethereum είναι η πλατφόρμα επιλογής για τη συντριπτική πλειονότητα των προγραμματιστών DeFi. Ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός για το DeFi θα είναι η αναβάθμιση του Ethereum στην έκδοση 2.0. Η αναβάθμιση αυτή θα διατηρήσει το ιστορικό δεδομένων και τα αρχεία της αρχικής αλυσίδας Etherum 1.0, ενώ θα προσφέρει επεκτασιμότητα, περισσότερη χωρητικότητα, 1.000 συναλλαγές ανά δευτερόλεπτο, και βελτιωμένη ασφάλεια.

(1) Ethereum

Το Ethereum είναι το πρώτο δίκτυο blockchain που παρουσίασε dApps και έξυπνα συμβόλαια (smart contracts). Σήμερα, περισσότερα από 190 έργα DeFi είναι ήδη κατασκευασμένα στο δίκτυο του Ethereum.

(2) EOS

Το EOS είναι ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής του Ethereum. Σήμερα, το EOS φιλοξενεί περισσότερες από 20 εφαρμογές DeFi στο δίκτυο του.

(3) Bitcoin

Το Bitcoin είναι το πρώτο δίκτυο blockchain στον κόσμο και μέρος του σύμπαντος DeFi με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Για παράδειγμα, το BTC χρησιμοποιείται ως εγγύηση για δανεισμό χρημάτων. Συνολικά, περίπου 24 εφαρμογές DeFi είναι ενσωματωμένες στο Bitcoin.

(4) Άλλες Πλατφόρμες

Υπάρχουν και άλλα blockchain δίκτυα που χρησιμοποιούνται στον κόσμο του DeFi (π.χ. το Oikos πάνω στην αλυσίδα του Tron), αλλά δεν είναι τόσο σημαντικά όσο τα τρία κομβικά δίκτυα που αναφέρθηκαν προηγουμένως (Ethereum, EOS, και Bitcoin).

 

□ Decentralized Finance (Defi) Οδηγός

Γιώργος Πρωτονοτάριος, Οικονομικός Αναλυτής

10η Ιουλίου 2020

για το Capitalinvest.gr

• Το αρχικό άρθρο (στην Αγγλική) το έχω δημοσιεύσει στην ιστοσελίδα ExpertSignal.com
• Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με παραπομπή (link) στο παρόν

 

Πηγές :

• Οδηγός διαπραγμάτευσης κρυπτονομισμάτων: Γιώργος Πρωτονοτάριος (2019) https://www.amazon.com/Cryptocurrency-Trading-Guide-Fundamental-Technical-ebook/dp/B07TC4475G
• Έκθεση Global Findex 2017: https://globalfindex.worldbank.org/sites/globalfindex/files/chapters/2017%20Findex%20full%20report_chapter2.pdf
• Το μπλοκ (εικόνα): https://www.theblockcrypto.com/genesis/15376/mapping-out-ethereums-defi
• DeFi Pulse (Σύνδεσμοι): https://defipulse.com/defi-list/

 

Συνδέσεις:

► Η Αγορά των Κρυπτονομισμάτων και του Bitcoin

► Το Ελληνικό ιστολόγιο FxStreet

► To ExpertSignal.com για Cryptocurrencies