Πως να διαβάσετε τα Μακροοικονομικά Δεδομένα σαν Επαγγελματίας
Σ’ ένα κόσμο γεμάτο χορηγούμενες ειδήσεις και καθοδηγούμενες αναλύσεις είναι σημαντικό για τους επενδυτές να μπορούν να αξιολογούν και μόνοι τους τα δεδομένα της αγοράς. Το επίκεντρο του ενδιαφέροντος κάθε ανάλυσης είναι το ύψος των επιτοκίων, καθώς αυτό επηρεάζει την ρευστότητα της αγοράς, αλλά και κάθε επενδυτική απόφαση. Οι κεντρικές τράπεζες χρησιμοποιούν το ύψος των επιτοκίων ως εργαλείο εξισορρόπησης μεταξύ πληθωρισμού και ανεργίας. Συνεπώς τα δεδομένα που μας ενδιαφέρουν περισσότερο αφορούν την πορεία των τιμών αλλά και της απασχόλησης. Απώτερος στόχος είναι η ανάγνωση του macroeconomic pattern, προϊόντος και της κυκλικότητας των δεδομένων…
ΕΠΙΤΟΚΙΑ
Απροσδόκητες αλλαγές στο ύψος των επιτοκίων είναι ικανές να δημιουργήσουν μεγάλη αστάθεια/μεταβλητότητα σε όλες της αγορές, από την αγορά συναλλάγματος έως τις αγορές μετοχών και ομολόγων. Το ύψος των επιτοκίων κάνει το εγχώριο νόμισμα περισσότερο ή λιγότερο ελκυστικό στους ξένους επενδυτές. Συνάμα, η στρατηγική του Carry Trading επιταχύνει και ενισχύει τον αντίκτυπο της αλλαγής των επιτοκίων στην αγορά συναλλάγματος. Σημειώνεται ότι οι επενδυτές που εφαρμόζουν μια στρατηγική Carry Trading στοχεύουν στη διαφορά επιτοκίων, αγοράζοντας ζεύγη νομισμάτων υψηλής επιτοκιακής απόδοσης.
Όσο αφορά γενικά την οικονομία, η μείωση των επιτοκίων είναι ένα ισχυρά καλό νέο, ειδικά αν συνοδεύεται από ένα συγκρατημένο πληθωρισμό.
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ
Όσο αφορά την επιτοκιακή πολιτική, μπορούμε να ξεχωρίσουμε δύο διαφορετικές προσεγγίσεις/στρατηγικές από την εκάστοτε Κεντρική Τράπεζα:
(α) Αυστηρή (Hard) νομισματική πολιτική με στόχο την αντιμετώπιση του υψηλού πληθωρισμού, που ευνοεί την ανατίμηση του νομίσματος
(β) Ευέλικτη (Flexible) νομισματική πολιτική με στόχο την αντιμετώπιση της ασθενούς ανάπτυξης και της ανεργίας, που οδηγεί στην υποτίμηση του νομίσματος
ΕΥΡΩΠΗ
Τα επίσημα επιτόκια της ΕΚΤ για τη ζώνη του ευρώ αποφασίζονται κάθε έξι εβδομάδες από το διοικητικό της συμβούλιο.
ΗΠΑ
Στις ΗΠΑ, η επιτροπή FOMC πραγματοποιεί οκτώ (8) τακτικά προγραμματισμένες συναντήσεις κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους (Ιανουάριος, Μάρτιος, Απρίλιος/Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος, Σεπτέμβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος)
- Ημερολόγιο συναντήσεων της επιτροπής FOMC (ΗΠΑ)
- Πιθανότητες μελλοντικών επιτοκίων στις ΗΠΑ (FEDWatch Tool)
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Τα δεδομένα που αφορούν τους τομείς της απασχόλησης (π.χ. το επίπεδο ανεργίας) διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών σε ότι αφορά τις μεταβολές των επιτοκίων. Εάν η απασχόληση είναι ισχυρή, η κεντρική τράπεζα μπορεί να γίνει πιο «γερακίσια», ή αλλιώς πιο hawkish, που στην γλώσσα των αγορών σημαίνει προσμονή για υψηλότερα επιτόκια. Συμπερασματικά, η χαμηλότερη από την αναμενόμενη ανεργία ευνοεί την άνοδο των επιτοκίων και την κατ’ επέκταση την ανατίμηση του εγχώριου νομίσματος. Όσο αφορά γενικά την οικονομία, η αύξηση της απασχόλησης είναι ένα ισχυρά καλό νέο.
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Οι ανακοινώσεις που αφορούν την οικονομική ανάπτυξη επηρεάζουν σημαντικά όλες τις αγορές. Οι ανακοινώσεις αυτές συμπεριλαμβάνουν στοιχεία για το ΑΕΠ, την Βιομηχανική Παραγωγή, την πορεία των Λιανικών Πωλήσεων, τον αριθμό των νέων Αδειών Κατοικίας κ.λπ.
(α) ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΕΠ
Το ΑΕΠ μετρά την αξία όλων των τελικών προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται σε μια χώρα για μια ορισμένη χρονική περίοδο και είναι ο σημαντικότερος δείκτης ανάπτυξης/ύφεσης.
(β) ΕΚΘΕΣΗ ΛΙΑΝΙΚΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ
Οι λιανικές πωλήσεις αντικατοπτρίζουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, και εκτός από την χρήση τους ως δείκτη ανάπτυξης, μπορούν να αποκαλύψουν ένα μοτίβο δαπανών στην οικονομία. Σημειώστε ότι οι μη δυναμικές δαπάνες δεν περιλαμβάνονται σε αυτήν την αναφορά (υγειονομική περίθαλψη, εκπαίδευση κ.λπ.).
(γ) ΔΕΙΚΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Ο δείκτης προσμετρά τις μεταβολές στο επίπεδο παραγωγής, και αντανακλά τόσο τη ζήτηση των καταναλωτών όσο και την εμπιστοσύνη των παραγωγών.
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ
Μια παρατεταμένη περίοδος υψηλού πληθωρισμού ωθεί τις κεντρικές τράπεζες στο να αυξήσουν τα επιτόκια. Οι αγορές συναλλάγματος λατρεύουν τα υψηλότερα επιτόκια, επομένως τις εγχώριες ισοτιμίες τις ευνοούν αναφορές υψηλού πληθωρισμού. Όσο αφορά την οικονομία, ο υψηλός πληθωρισμός είναι κακά νέα. Στις ΗΠΑ, ιστορικά, η FED στοχεύει σ’ έναν πληθωρισμό της τάξης του 2%.
ΔΕΙΚΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΩΝ (ISM)
Ο δείκτης ISM υποδεικνύει την πορεία των νέων βιομηχανικών παραγγελιών αλλά και προβλέπει την επερχόμενη κατασκευαστική δραστηριότητα. Όταν ο δείκτης ISM υπερβαίνει το επίπεδο 50, σημαίνει ότι υπάρχει οικονομική ανάπτυξη. Όταν ο δείκτης βρίσκεται χαμηλότερο του 50, υπάρχει οικονομική συρρίκνωση.
ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ (PPI)
Ο Δείκτης Τιμών Παραγωγού μετρά τις αλλαγές στο κόστος των παραγωγών. Ο δείκτης περιλαμβάνει την πρώτη εμπορική συναλλαγή για πολλά προϊόντα συν ορισμένες υπηρεσίες.
ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ (TRADE BALANCE)
Το εμπορικό ισοζύγιο μετρά τη διαφορά σε αξία μεταξύ των εισαγωγών και των εξαγωγών. Όταν οι εξαγωγές υπερβαίνουν τις εισαγωγές δημιουργείτε πλεόνασμα (trade surplus). Αντίθετα, όταν οι εισαγωγές υπερβαίνουν τις εξαγωγές δημιουργείται έλλειμμα (trade deficit). Ένα ισχυρό εμπορικό πλεόνασμα ενισχύει τη μακροπρόθεσμη ελκυστικότητα της εγχώριας οικονομίας αλλά και και την αξία του εγχώριου νομίσματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Γερμανικό Μάρκο πριν την νέα εποχή του ευρώ.
ΚΡΑΤΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ & ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ
Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αντανακλούν τις πληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία, αλλά και αποκαλύπτουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών για τις μελλοντικές οικονομικές συνθήκες μιας χώρας. Σημαντικές αλλαγές στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων μπορεί να είναι μια έγκαιρη προειδοποίηση ότι κάτι σημαντικό συμβαίνει στην εγχώρια οικονομία.
Η Διαφορά Επιτοκίου (Spread) Μεταξύ Ομολόγων Διαφορετικής Διάρκειας
Σε κανονικές οικονομικές συνθήκες, τα ομόλογα μεγαλύτερης διάρκειας θα πρέπει να προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις από τα ομόλογα μικρότερης διάρκειας. Μπορούμε να ξεχωρίσουμε τέσσερα (4) βασικά σενάρια:
(1) Εάν η απόδοση των ομολόγων 30 ετών είναι σημαντικά υψηλότερη από την απόδοση των 10 ετών, αναμένονται καλύτερες οικονομικές συνθήκες μακροπρόθεσμα.
(2) Εάν η απόδοση των ομολόγων 10 ετών είναι υψηλότερη από την απόδοση των 30 ετών, η αγορά αναμένεται μια μελλοντική οικονομική ύφεση.
(3) Εάν οι αποδόσεις των ομολόγων 10 και 30 ετών είναι σχεδόν ταυτόσημες, η οικονομία πιθανότατα εισέρχεται σε μεταβατικό στάδιο.
(4) Εάν η απόδοση του 10ετούς ομολόγου πέσει γρηγορότερα από την απόδοση του ομολόγου 30 ετών, η αγορά αναμένει κακές μεσοπρόθεσμες οικονομικές συνθήκες.
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ
Τα μεγάλα συναλλαγματικά αποθέματα προσφέρουν νομισματική ασφάλεια αλλά και είναι χρήσιμα στις νομισματικές αρχές (κεντρικές τράπεζες) όσο αφορά την ορθή εφαρμογή των νομισματικών πολιτικών τους.
Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Τα νομίσματα χωρών με περιορισμένα συναλλαγματικά αποθέματα είναι πιο ευάλωτα σε επιθέσεις από μεγάλα κερδοσκοπικά κεφάλαια (hedge funds). Σήμερα, υπάρχουν κερδοσκοπικά funds με διαθέσιμα κεφάλαια άνω των 10 δις δολαρίων. Αν δύο τρία από αυτά τα hedge funds συντονιστούν μπορούν να δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα στα νομίσματα μικρών χωρών, ειδικά αυτών των χωρών με προβληματικές οικονομίες.
Αυτό ας το σκεφτούν για λίγο όσοι υποστήριζαν πριν μερικά χρόνια την επιστροφή της χώρας στην Δραχμή. Η Ελλάδα, μία χώρα με ελάχιστα συναλλαγματικά αποθέματα και ένα τεράστιο εξωτερικό χρέος, θα ήταν αδύνατον να αποκρούσει τις κερδοσκοπικές επιθέσεις των πανίσχυρων hedge funds στη Δραχμή. Πόσο μάλλον κατά την διάρκεια μιας πανδημίας, ή σ' ένα πληθωριστικό περιβάλλον, όπως αυτό το σημερινό, όπου τα νομίσματα αδύναμων χωρών (π.χ. Τουρκική Λίρα) καταρρέουν σε σχέση με το δολάριο. Σημειώστε επίσης, ότι σήμερα το παγκόσμιο νομισματικό περιβάλλον δεν έχει καμία σχέση με ότι ίσχυε πριν από το 2000-2001.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ & ΧΡΕΟΣ ΠΡΟΣ ΑΕΠ
ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ/ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
Το έλλειμμα της γενικής/κεντρικής κυβέρνησης αναφέρεται στο ισοζύγιο εσόδων και δαπανών ενός κρατικού προϋπολογισμού, για ένα ημερολογιακό έτος. Συμπεριλαμβάνονται τα κεφαλαιουχικά έσοδα όσο και οι κεφαλαιουχικές δαπάνες. Όσο μεγαλύτερο είναι το έλλειμμα, τόσο το χειρότερο για την εγχώρια οικονομία.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ ΠΡΟΣ ΑΕΠ
Ο δείκτης μετρά το ακαθάριστο χρέος ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Ένας υψηλός λόγος χρέους προς ΑΕΠ είναι μια κακή είδηση για την εγχώρια οικονομία και τις προοπτικές ανάπτυξης της, καθώς όσο υψηλότερος είναι ο λόγος, τόσο υψηλότερος είναι ο κίνδυνος χρεοκοπίας. Μια μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας έδειξε ότι ένας λόγος χρέους προς ΑΕΠ πάνω από 77%, για παρατεταμένη περίοδο, επηρεάζει ουσιαστικά την οικονομική ανάπτυξη.
■ Γ. Π. για το Capitalinvest.gr (c)
Συνδέσεις σχετικές με την Αγορά Συναλλάγματος:
► Το Ελληνικό ιστολόγιο FxStreet
