Πριν λίγες μέρες κατατέθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο από την υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Λούκα Κατσέλη το σχέδιο νόμου για τη διαμόρφωση του νέου θεσμικού πλαισίου για τη δημιουργία Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας. Σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η ανάπτυξη και στη χώρα μας εναλλακτικών μορφών επιχειρηματικής δράσης σε δραστηριότητες κοινωνικού σκοπού για την προαγωγή της τοπικής ανάπτυξης, τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας στρωμάτων του πληθυσμού που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την καταπολέμηση της φτώχειας, των διακρίσεων και του κοινωνικού αποκλεισμού.

 

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ  ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 

Ήδη το σχέδιο νόμου βρίσκεται στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης η οποία θα διαρκέσει μέχρι τις 28 Μαρτίου 2011.

 

ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ

Δημιουργείται μια νέα συνεταιριστικού τύπου επιχείρηση, η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.), η οποία:

α) είναι νομικό πρόσωπο που διαθέτει εμπορική ιδιότητα,

β) λειτουργεί με βάση την αρχή «Ένα Μέλος - μια Ψήφος» και

γ) διανέμει το τυχόν πλεόνασμα κατ’ αρχήν με γνώμονα την προαγωγή του κοινωνικού σκοπού της επιχείρησης.

Τα μέλη -  φυσικά πρόσωπα της Κοιν.Σ.Επ., θα ασφαλίζονται στην 1η ασφαλιστική κατηγορία του ΟΑΕΕ, καταβάλλοντας τις αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές Κλάδου Σύνταξης, μειωμένες κατά 50%. 

Πόρους της Κοιν.Σ.Επ.. αποτελούν οι τακτικές και έκτακτες εισφορές των μελών της, δωρεές τρίτων, έσοδα από την αξιοποίηση της περιουσίας της, έσοδα από την επιχειρηματική δραστηριότητα της, κεφάλαια από Φορείς και Οργανισμούς του Δημοσίου ή ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, κάθε άλλο έσοδο από την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της Κοιν.Σ.Επ.. σύμφωνα με το καταστατικό της.

Όσον αφορά τα κέρδη, το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι αυτά θα διατίθενται τουλάχιστον κατά ποσοστό 5% για το σχηματισμό αποθεματικού, και τουλάχιστον κατά ποσοστό 40% για τις καταστατικές δραστηριότητες της Κοιν.Σ.Επ.. και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Το υπόλοιπο των κερδών, θα διανέμεται στα μέλη – φυσικά πρόσωπα της Κοιν.Σ.Επ., εκτός αν άλλως οριστεί με ομόφωνη απόφαση των μελών.

Η διανομή των κερδών θα γίνεται, τουλάχιστον ετησίως,  με βάση την εισφορά του κάθε μέλους στην Κοιν.Σ.Επ., εκτός αν άλλως οριστεί με ομόφωνη απόφαση των μελών.

Στο νομοσχέδιο θα υπάρχουν και ειδικές διατάξεις για τη διανομή του πλεονάσματος, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχιση της επιχείρησης και να διανέμεται ένα ποσοστό στους εργαζόμενους της ίδιας της επιχείρησης ως κίνητρο παραγωγικότητας.

 

Προβλέπεται η δημιουργία τριών διαφορετικών μορφών Κοινωνικών Επιχειρήσεων:

1. Κοινωνικές Επιχειρήσεις Κοινωνικής Φροντίδας: (εδώ θα ενσωματωθεί και το «Βοήθεια στο Σπίτι») με στόχο την παραγωγή και την παροχή αγαθών και υπηρεσιών προσωπικής και οικιακής φροντίδας ατόμων, που εντάσσονται σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (ηλικιωμένοι, γυναίκες, παιδιά, άτομα με αναπηρίες κλπ).
2. Κοινωνικές Επιχειρήσεις Ένταξης: θα παρέχουν υπηρεσίες για την ένταξη στην αγορά εργασίας και την κοινωνική ενσωμάτωση. Το 40% των αμειβομένων εργαζομένων της Επιχείρησης θα πρέπει να προέρχονται από ευάλωτες ομάδες.
3. Κοινωνικές Επιχειρήσεις Συλλογικού Σκοπού: εδώ εντάσσονται δράσεις όπως ο πολιτισμός και η προστασία του περιβάλλοντος.

Οι Φορείς Κοινωνικής Οικονομίας δύνανται να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση από το υπό σύσταση Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας. Το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας θα αποτελέσει χρηματοδοτικό εργαλείο για την παροχή μικροπιστώσεων και μικροδανείων με ευνοϊκούς όρους για δράσεις που αποσκοπούν στην ένταξη στην οικονομική ζωή συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων όπως νέων, γυναικών, μακροχρόνια ανέργων, μεταναστών ή ατόμων που κινδυνεύουν από κοινωνικό αποκλεισμό.
Οι δράσεις του προγράμματος θα υλοποιηθούν με πόρους από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, με τη συμμετοχή και τη συνεργασία δημοσίων και ιδιωτικών φορέων υλοποίησης.

Εν κατακλείδι θα μπορούσαμε να πούμε πως ο τρίτος τομέας της οικονομίας αποτελεί μια ελπίδα για την αντιμετώπιση προβλημάτων που προέκυψαν από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Η Ευρωπαϊκή πρακτική  αποδικνύει πως οι κοινωνικές επιχειρήσεις δίνουν λύσεις στις κοινωνικές και άλλες ανάγκες, σε τοπική/εθνική κλίμακα, που δεν καλύπτονται από το κράτος ή την αγορά. Παράλληλα, σε μια περίοδο κρίσης στην αγορά εργασίας, ο τρίτος τομέας αποτελεί μια δυνητική πηγή απασχόλησης, ιδιαίτερα για τα άτομα που βρίσκονται ή κινδυνεύουν από κοινωνικό και εργασιακό αποκλεισμό. Πρόκειται, λοιπόν, και για ένα εργαλείο που θα στηρίξει και την απασχόληση.

 

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ  

Στην Ευρώπη, οι Κοινωνικές Επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 10% του συνόλου των επιχειρήσεων και απασχολούν 11 εκατομμύρια εργαζόμενους. Η Κοινωνική Οικονομία αντιπροσωπεύει το 6% της συνολικής απασχόλησης και ένα 6,7% της μισθωτής απασχόλησης. Στην Ελλάδα, αυτό το ποσοστό είναι μηδέν.

Σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο ξεχωρίζουν δύο τύποι κοινωνικών επιχειρήσεων:

-Επιχειρήσεις των οποίων βασικός στόχος είναι η ενσωμάτωση των μη προνομιούχων και που κατά συνέπεια απασχολούν μη προνομιούχους και «κανονικούς εργαζόμενους» για την παραγωγή μη κοινοτικών αγαθών και προϊόντων,

-Επιχειρήσεις των οποίων βασικός στόχος είναι η παραγωγή και προσφορά κοινωνικών και γενικότερα συλλογικών υπηρεσιών, όπως επίσης υπηρεσιών που απευθύνονται σε μια ειδική πληθυσμιακή ομάδα ή κοινότητα.

Πετυχημένα μοντέλα κοινωνικών επιχειρήσεων στην Ευρώπη:

-Μονάδες βιολογικών προϊόντων

-Συνεταιρισμοί εκπαιδευτικών

-Εταιρείες παροχής υπηρεσιών σε ΑΜΕΑ, παιδιά και ηλικιωμένους

-Επιχειρήσεις κατάρτισης-εκπαίδευσης

-Παντοπωλεία-super market

-Ξενώνες και αγροτουριστικές μονάδες

-Εταιρείες καθαρισμού-φύλαξης κτιρίων

-Παιδικοί σταθμοί

-Δημιουργία περιοδικού/εφημερίδας/μέσου ενημέρωσης

-Δημιουργία χώρων αναψυχής (σινεμά, παιδότοπος)

-Παροχή υπηρεσιών προστασίας περιβάλλοντος (πάρκα, πλατείες, δάση, ακτές)

 

ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Η Κοινωνική Οικονομία ορίζεται ως ο χώρος της οικονομίας που βρίσκεται ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα της οικονομίας και στον οποίο διεξάγονται οικονομικές δραστηριότητες με κοινωνικούς σκοπούς και στόχους.

Η Κοινωνική Οικονομία αποτελείται από οικονομικές δραστηριότητες επιχειρήσεων, φορέων και οργανισμών των οποίων η ηθική, ο τρόπος λειτουργίας και οι στόχοι συνοψίζονται στα παρακάτω σημεία:

-Δραστηριοποίηση με στόχο την εξυπηρέτηση των μελών τους ή το συλλογικό όφελος,

-Διαχειριστική αυτονομία,

-Δημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων.

-Ανάπτυξη με προτεραιότητα τις ανάγκες των ανθρώπων και της απασχόλησης.

Με βάση τις προηγούμενες αναφορές προκύπτουν οι εξής σημαντικές παρατηρήσεις:

-Τα κέρδη από την οικονομική δραστηριότητα των κοινωνικών επιχειρήσεων αξιοποιούνται για τη βελτίωση της εν λόγω δραστηριότητας και δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση το βασικό κίνητρο της επιχειρηματικής δραστηριότητας,

-Οι φορείς οργανώσεις και επιχειρήσεις της Κοινωνικής Οικονομίας υπερτερούν σημαντικά των δημόσιων φορέων και υπηρεσιών σε θέματα εξέλιξης και διαχειριστικής λειτουργίας,

-Η αναφορά στις δημοκρατικές διαδικασίες στο πλαίσιο των οργάνων και μηχανισμών λήψης αποφάσεων παραπέμπει στην αρχή του «ένα άτομο - μια ψήφος». Η συμμετοχή στις αποφάσεις της κοινωνικής επιχείρησης δεν προϋποθέτει την κατοχή τίτλων ιδιοκτησίας,

-Ιδιαίτερη προσοχή αποδίδεται στους ανθρώπους και στην ποιότητα/σταθερότητα των θέσεων εργασίας.

 

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Με τον όρο «κοινωνική επιχειρηματικότητα»νοείται η επιχειρηματικότητα που αναπτύσσεται στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας, στην οποία συγκαταλέγονται οι κοινωνικές επιχειρήσεις. Ο όρος «κοινωνική επιχείρηση» είναι σχετικά καινούριος και θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά στο Βέλγιο. Η εμφάνιση του όρου εκφράζει την ενίσχυση του παραγωγικού ρόλου των φορέων της Κοινωνικής Οικονομίας με αντικείμενο την ικανοποίηση αναγκών που δεν καλύπτονται από τις δημόσιες αρχές ή τις αγορές.

 

ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Οι κοινωνικές επιχειρήσεις ορίζονται ως επιχειρήσεις που συνδυάζουν την παραγωγή ατομικών ή συλλογικών αγαθών με βάση τις διοικητικές πρακτικές και το νομικό καθεστώς των ιδιωτικών επιχειρήσεων και με οργανωτικές πρακτικές που εξυπηρετούν μια προκαθορισμένη κοινωνική αποστολή. Επειδή πολλές από τις κοινωνικές επιχειρήσεις «δραστηριοποιούνται στην παροχή νέων υπηρεσιών, η απασχόληση που δημιουργείται μπορεί να θεωρηθεί επιπρόσθετη».

 

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ

► H σελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κοινωνική Οικονομία 

 

Investment & Technology Solutions

23/3/2011

Απαγορεύεται η ολική αναδημοσίευση, ή μερική αντιγραφή κειμένων και γενικότερα πληροφοριών που περιέχονται στις σελίδες του ιστοχώρου χωρίς την σχετική άδεια.